STRENGE WINTERS EN VEEL SCHAATSEN

In de jaren zestig van de vorige eeuw waren er nog behoorlijk strenge winters zoals o.a. de winter van 1955-1956 en 1962-1963. Gedurende de winter ’62 naar ‘63 had ik een krantenwijk voor De Telegraaf die er niet om loog. Die strekte zich uit van de Tolakkerweg, Graaf Floris V Weg met bungalowpark De Egelshoek, inclusief het woonwagencentrum, Noodweg naar de Utrechtseweg om weer uit te komen op de Tolakkerweg. Het feit dat ik later niet zo vatbaar was voor verkoudheid, heeft daar misschien aan bijgedragen.

Maar nu het oer Hollandse vertier: schaatsen. Waar gingen we heen? Hoe jonger, hoe dichter bij huis. Dus ging ik naar een rond meertje met een doorsnede circa 25 meter, dat zich op het, toen nog onbebouwde, rechthoekige weiland  bevond niet ver van de boerderij van de familie Zijtveld aan de Tolakkerweg. Het moet rond 1956-1957 geweest zijn, want niet lang daarna is men begonnen met de bouw van woningen die nu het zogenaamde Vierkantje vormen.

Maar ik wilde in 1958 en 1959 mijn mogelijkheden uitbreiden, want op zo’n vijver kon je geen vaart maken. Dus de volgende etappe was de sloot die vanaf het kruispunt bij kruidenier Van Beek langs de Graaf Floris V Weg liep, zo’n tweehonderd meter lang en twee meter breed. Vandaar uit kon je ook nog naar een soort afgraving van ongeveer twee hectares (waar was dat voor nodig trouwens?) in de hoek die gevormd werd door de Noodweg en de Utrechtseweg. Spannend was het om rondom de zandheuvels te rijden die gevormd waren door de diverse graafmachines. Helaas was dat waterrijke kunstmatige heuvellandschap een kort leven gegund, ik meen een of twee jaar.

Oefenen voor de Elfstedentocht. (Foto: Henk van Stipriaan sr.)

De daaropvolgende winter was niet zo bar koud, op januari na. Toch was dat genoeg om de volgende ijsbaan, weer wat verder gelegen, op de proef te stellen: het Tienhovens Kanaal, althans een stukje daarvan dat ongeveer een halve kilometer lang was. Ongevraagd bond de jeugd uit Hollandsche Rading op de aanlegsteiger behorende bij het enige huis aan het kanaal, dat grensde aan de Sluisweg, de ijzers onder. Wij hebben het eigenlijk nooit gevraagd, maar de aardige bewoners hebben er nooit bezwaar tegen gemaakt.

En dan snel het kanaal op; echter, daar dit een open gebied was en nog steeds is, voelde het bar koud aan door de oostenwind. Bovendien verkeerde het ijs vaak in erbarmelijke staat met veel scheuren en hobbels.

De jaren daarop zochten mijn broer Jan en ik het nog verder van huis. Zo’n beetje op de grens van Hollandsche Rading en Hilversum had het Wasmeer een grote aantrekkingskracht. Zo kan ik mij herinneren dat, terwijl de bijzetting van koningin Wilhelmina rechtstreeks op de Nederlandse televisie werd uitgezonden (op 8 december 1962), Jan en ik op een zandpad – parallel aan de spoorbaan – op de fiets naar het schaatsparadijs togen. Het was bewolkt en het begon al een beetje te dooien, dus er was haast geboden.

Vallen en opstaan. (Foto: Henk van Stipriaan sr.)

Een andere keer ging ons moeder Noor van Stipriaan mee. Dat was een zeldzaamheid want fietsen noch schaatsen behoorden tot haar favoriete bezigheden. Nu heeft ze als kind, woonachtig in Jakarta en Bandung, Indonesië, nooit de schaatssport beoefend, dus dit was haar debuut. Na de doorlopers ondergebonden te hebben, stond ze nog heel lang aarzelend langs de oever van het meer. Totdat ze een stoel zag opdoemen. Mij verzocht ze het geval naar haar te slepen. Daarna positioneerde ze zich achter het meubel, waarna ze heel langzaam wel twee meter het ijs opging. Een hevige trilling maakte zich meester van haar en bibberend gaf ze te kennen dat ze weer vaste grond onder haar schaatsen wilde voelen. Uitermate behoedzaam duwde ik haar richting het bos terug. Tot zover de schaatscarrière van onze moeder.